Drogie Uczestniczki i Uczestnicy, Szanowni Finaliści i Finalistki,

poniżej publikujemy listę zagadnień obowiązujących na teście zawodów III stopnia oraz odpowiedzi ustnej. Temat debaty zostanie podany po ogłoszeniu finałowej 10.

ZAGADNIENIA III ETAPU

XX edycji Ogólnopolskiej Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej „Gwiezdny Krąg”

  1. Charakter prawny Unii Europejskiej.
  2. Proces integracji europejskiej od Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali do Traktatu z Lizbony.
  3. Proces integracji europejskiej – rozszerzenia o nowe państwa członkowskie.
  4. Kompetencje wyłączne Unii Europejskiej.
  5. Kompetencje dzielone między państwa członkowskie a Unię Europejską.
  6. Zasada pomocniczości.
  7. Zasada proporcjonalności.
  8. Zasada prymatu prawa europejskiego.
  9. Zasada równowagi instytucjonalnej i lojalnej współpracy.
  10. Zasada bezpośredniego skutku prawa Unii Europejskiej.
  11. Zasada pośredniego skutku prawa Unii Europejskiej.
  12. Wartości Unii Europejskiej.
  13. Prawo pierwotne Unii Europejskiej – charakterystyka i procedura stanowienia.
  14. Rozporządzenie jako narzędzie unifikacji prawa w Unii Europejskiej.
  15. Dyrektywa jako narzędzie harmonizacji prawa Unii Europejskiej.
  16. Decyzja jako źródło prawa wtórnego Unii Europejskiej.
  17. Zalecenia i opinie jako niewiążące akty prawa wtórnego Unii Europejskiej.
  18. Relacja prawa Unii Europejskiej do prawa międzynarodowego.
  19. Relacja prawa Unii Europejskiej do prawa państw członkowskich.
  20. Rada Europejska – skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  21. Rada Unii Europejskiej – skład, kompetencje, kadencja, siedziba, struktura wewnętrzna.
  22. Komisja Europejska – struktura wewnętrzna, skład, kompetencje, kadencja, siedziba, proces podejmowania decyzji.
  23. Parlament Europejski – struktura wewnętrzna, skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  24. Trybunał Obrachunkowy – skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  25. Europejski Bank Centralny – skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  26. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – właściwość trybunału, skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  27. Postępowanie prejudycjalne. Prawo i obowiązek zadania pytania prejudycjalnego.
  28. Skarga o stwierdzenie nieważności aktu unijnego, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii locus standi.
  29. Skarga odszkodowawcza przeciwko Unii Europejskiej.
  30. Europejski Bank Inwestycyjny – skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  31. Komitet Regionów Unii Europejskiej – skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  32. Komitet Ekonomiczno – Społeczny – skład, kompetencje, kadencja, siedziba.
  33. Układ z Schengen – charakterystyka, data podpisania i wejścia w życie, państwa strony.
  34. Swoboda przepływu osób.
  35. Swoboda przepływu towarów.
  36. Swoboda przepływu usług.
  37. Swoboda przepływu kapitału.
  38. Obywatelstwo Unii Europejskiej – data powstania, charakterystyka, prawa związane z obywatelstwem.
  39. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej – charakterystyka, status prawny.
  40. Priorytety polityczne Komisji Europejskiej pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen.
  41. Procedura przystąpienia państwa do Unii Europejskiej.
  42. Procedura wystąpienia państwa członkowskiego z Unii Europejskiej.
  43. Przewodniczący instytucji i organów Unii Europejskiej.
  44. Cechy Unii Europejskiej jako organizacji międzynarodowej.
  45. Procedura wyboru posłów do Parlamentu Europejskiego na przykładzie Polski w 2024 roku.
  46. Konkurencyjność jako cel strategiczny obecnej kadencji Komisji Europejskiej.  
  47. Unia gospodarcza i walutowa, strefa euro (członkowie, warunki uczestnictwa oraz przyszłość), rola Europejskiego Banku Centralnego.
  48. Unijna przestrzeń wolności bezpieczeństwa i sprawiedliwości – współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych oraz współpraca policyjna.
  49. Unijna polityka migracyjna i azylowa Unijna odpowiedź na kryzys migracyjny oraz nowy pakt o migracji i azylu oraz zapobieganie nielegalnej emigracji do UE.
  50. Unijna polityka konkurencji – najważniejsze cele i zasady.
  51. Polityka klimatyczna UE – najważniejsze zasady, cele i znaczenie.
  52. Wspólna polityka rolna – najważniejsze zasady i znaczenie.
  53. Unijna polityka spójności – najważniejsze zasady, cele i znaczenie.
  54. Unijna polityka bezpieczeństwa – najważniejsze zasady, cele i znaczenie.
  55. Unia Europejska jako podmiot na arenie międzynarodowej w obecnej sytuacji geopolitycznej.
  56. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa UE – zakres i ograniczenia. Czym jest i jakie zadania realizuje Europejska Służba Działań Zewnętrznych?
  57. Pomoc humanitarna i ochrona ludności prowadzona przez Unię Europejską.
  58. Partnerstwo Wschodnie Unii Europejskiej – cel, założenia, ocena realizacji.
  59. “Europejski Zielony Ład” – pierwotne założenia i korekta polityki środowisko-klimatycznej w obecnej kadencji Komisji Europejskiej.
  60. Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności – założenia, obszar dofinansowania, cel, efekty, wysokość środków.
  61. Polityka młodzieżowa Unii Europejskiej – programy skierowane do młodzieży,
  62. Najważniejsi politycy i urzędnicy w instytucjach UE (szefowie poszczególnych instytucji UE, Komisarze UE itp.).
  63. Strefa euro – najważniejsze informacje, problem dyscypliny fiskalnej w państwach członkowskich, kryteria konwergencji.
  64. Perspektywy dla kolejnych rozszerzeń UE. Oficjalni i potencjalni kandydaci na nowych członków i możliwe scenariusze dla dalszych rozszerzeń (kryteria członkostwa w UE)
  65. 20 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej – najważniejsze daty, zmiany, bilans korzyści, Polki i Polacy w instytucjach europejskich.
  66. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej w kontekście konfliktu zbrojnego w Ukrainie.
  67. Kluczowe regulacje Unii Europejskiej dotyczące nowych technologii.
  68. Budżet Unii Europejskiej: dochody i wydatki, wielkość, przeznaczenie, procedura uchwalania.
  69. Wzmocniona współpraca – istota, charakterystyka, procedura utworzenia.
  70. Prokuratura Europejska – cele, kompetencje, charakterystyka.